اولین فیلم سینمایی ایران

نمایی از فیلم صامت «آبی و رابی» (۱۳۰۹)، نخستین فیلم سینمایی ایران به کارگردانی اوانس اوگانیانس.

اولین فیلم سینمایی ایران

اولین فیلم سینمایی ایران یک فیلم سیاه و سفید و صامت به نام «آبی و رابی» بود که در سال ۱۳۰۹ به کارگردانی اوانس اوگانیانس ساخته شد.

تهیه‌کننده فیلم ساکوار لیذره و فیلمبردار آن خان‌بابا خان معتضدی بود. معتضدی پس از ابراهیم‌خان عکاس‌باشی و روسی‌خان، سومین فیلمبردار تاریخ سینمای ایران است که فیلم‌های بسیاری از جمله «آبی و رابی» را فیلمبرداری کرده است. او در خانه‌اش تاریکخانه‌ای بنا کرد که نوشته‌های بین فیلم‌ها را فیلمبرداری و ظهور می‌کرد.

فردریک تالبرگ (طراح نشانه راه‌آهن) نیز برای این فیلم نقاشی‌هایی طرح کرد که خان‌بابا معتضدی با استفاده از آن‌ها، تیتراژ «آبی و رابی» را ساخت. نقاشی‌هایی که تالبرگ برای «آبی و رابی» طراحی کرد، نشان می‌دهد که نخستین فیلم سینمایی ایران به شیوه‌ای اصولی با تیتراژ برخورد کرده است.

اولین اکران این فیلم جمعه ۱۲ دی ۱۳۰۹ در سینما مایاک بود.

«آبی و رابی» پانصد و شصت تومان خرج برداشت و حدود هفت هزار تومان عاید اوگانیانس کرد.

داستان این فیلم صامت، ماجراهای خنده‌دار دو مرد کوتاه و بلند را در موقعیت‌های مختلف روایت می‌کند که براساس فیلم «پات پاته شون» دانمارکی ساخته شده بود.

فیلم داستان دو شخصیت به نام‌های آبی (محمدخان ضرابی) و رابی (غلامعلی‌خان سهرابی‌فرد) است. آبی هنگامی که آب می‌نوشد، شکم رابی باد می‌کند. رابی زیر بوم غلطانی دراز می‌کشد و آبی با پتک بر سر او می‌زند و رابی پهن و کوتاه می‌شود. در رستوران لقانطه، آبی و رابی سفارش مرغ می‌دهند و وقتی قصد خوردن آن را دارند، آن مرغ به پرواز درمی‌آید و …